چرم شترمرغ به عنوان یکی از گرانبهاترین و کمیابترین انواع چرم طبیعی در جهان شناخته میشود. این چرم منحصربه فرد که از پوست شترمرغ آفریقایی تهیه میشود، به دلیل ویژگیهای استثنایی خود در صنایع لوکس مانند مد، کفشسازی و دکوراسیون داخلی کاربرد گستردهای دارد. برخلاف چرمهای معمولی که از گاو، گوسفند یا بز تهیه میشوند، چرم شترمرغ دارای بافتی کاملاً متمایز با برجستگیهای طبیعی است که به آن ظاهری منحصر به فرد میبخشد.
در این مقاله جامع، به بررسی کامل تمام جنبههای چرم شترمرغ میپردازیم:
فهرست مطلب
چرم شترمرغ
این چرم از پوست شترمرغهای آفریقایی به دست میآید که برای پَر، گوشت و پوست پرورش داده میشوند. ویژگی منحصر به فرد چرم شترمرغ، الگوی فولیکولهای خالی پَر است که برجستگیهایی روی یک سطح صاف با
تراکمهای مختلف ایجاد میکند. بهدلیل فرآیند پیچیده و تخصصی تولید، این چرم در دسته گرانقیمتترین چرمهای عجیب و غریب قرار میگیرد.
اگرچه اولین کشاورزی تجاری در سال ۱۸۵۰ در آفریقای جنوبی آغاز شد، اما این صنعت پس از جنگ جهانی اول و کاهش تقاضا برای پرهای مورد استفاده در کلاههای شیک و یونیفرمهای نظامی، فروپاشید. پوست شترمرغ در سطح جهانی در دسترس است و به عنوان یک کالای لوکس با تقاضای بالا شناخته می شود.
چرم شتر مرغ و صنعت مد
چرم شترمرغ پس از آنکه پرورش شترمرغ به خوبی جا افتاد، شروع به تولید کرد، اما پس از آنکه یک دباغی در محل تأسیس شد، در دهه 1970در مد و لباسهای سطح بالای اروپا و در ایالات متحده برای چکمههای کابویی رواج یافت. تقاضا در دهه 1980 به اوج خود رسید. زمانی که چرم شترمرغ از طریق تحریمهای تجاری در انحصار یک کارتل و کانالهای صادرات و توزیع واحد بود، تا پایان آپارتاید در سال 1993، موجودی آن به طور مصنوعی محدود شد. پس از آن و عوامل دیگر، دولت آفریقای جنوبی شروع به صادرات موجودی کرد و به سایر کشورها اجازه داد تا مزارع خود را داشته باشند. اگرچه تولید گستردهتر منجر به رقابت و قیمتهای پایینتر شد، گروه کلاین کارو همچنان تولیدکننده پیشرو جهانی است.
در سال ۲۰۰۳، جهان میزبان نزدیک به ۵۰۰,۰۰۰ شترمرغ پرورشی تجاری بود که حدود ۳۵۰,۰۰۰ مورد از آنها در آفریقای جنوبی پرورش مییافتند. چرم شترمرغ در دسته چرمهای عجیب و غریب (Exotic Leather) قرار میگیرد و در کنار چرم تمساح، مار، مارمولک و شتر، یکی از لوکسترین مواد در صنعت چرم است. جالب است بدانید که پوست شترمرغ بیشترین حجم معاملات را در بازار جهانی چرمهای عجیب و غریب دارد. همچنین، نژاد سیاه آفریقایی (Black African)
چرم شترمرغ از نظر ظاهر
چرم شترمرغ از نظر ظاهری متمایز است و با نقاط برجستهای که در مرکز پوست قرار دارند، مشخص میشود. برجستگی های رو پوست را، “تاج” می نامند. در واقع پشت شترمرغ جایی است که گردن حیوان به بدنش میرسد. این برجستگیها، فولیکولهای پر هستند که در آن یک پر رشد کرده است. در سمت چپ و راست تاج الماسی شکل، پوست کاملاً صاف است. تنها حدود یک سوم از کل پوست دارای برجستگیهای پر است. از آنجایی که تاج محبوبترین قسمت است و از آنجایی که ناحیه کوچکی از پوست را تشکیل میدهد، محصولات شترمرغ ” پر” در مقایسه با چرم گاوی به طور قابل توجهی گرانتر هستند. این امر، همراه با این واقعیت که یکی از قویترین چرمهای تجاری است، باعث میشود چرم شترمرغ به عنوان یک کالای لوکس در نظر گرفته شود.
بیشتر بخوانید: چرم ماهی چیست؟
تاریخچه شتر مرغ
پرها
پرورش تجاری شترمرغ برای اولین بار در دهه 1850 آغاز شد، زمانی که کشاورزان پیشگام ساکن اودشورن ، آفریقای جنوبی، پتانسیل اقتصادی زیادی را در برداشت پر شترمرغ مشاهده کردند.کالسکههای اسبی، کلاههای بزرگ و چشمگیر را مد روز کردند. پرهای شترمرغ از پیچیدهترین و باشکوهترین پرهای جهان هستند، بنابراین استفاده از آنها در این دوران جدید منطقی به نظر میرسید. در این دوره از اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، پرورشدهندگان شترمرغ آفریقای جنوبی ثروتی به دست آوردند. شروع جنگ جهانی اول صنعت پر شترمرغ را تعطیل کرد. همان بارونهایی که ثروت زیادی به دست آورده بودند، خیلی زود خود را در آستانه فقر یافتند.
شرکت تعاونی کلاین کارو
در طول 50 سال بعدی، کل صنعت به پایینترین سطح خود رسید و حضور حداقلی خود را در جهان حفظ کرد. با این حال، این وضعیت موجود دوام نیاورد. 1945، منطقه کلاین کارو در نزدیکی اودشورن، تعاونیای از کشاورزان و دلالان تأسیس کرد که با همکاری یکدیگر صنعت شترمرغ را بازسازی میکردند.تقاضا برای گوشت شترمرغ به صورت محلی به نقطهای رسید که به یک کشتارگاه نیاز بود. در سالهای 1963/64، اولین کشتارگاه شترمرغ جهان توسط KKLK در کلاین کارو برای تأمین گوشت شترمرغ خشک و تازه به صورت محلی ساخته شد.
بازاریابی پوست شترمرغ
بازاریابی پوست شترمرغ در سالهای ۱۹۶۹/۱۹۷۰ آغاز شد، زمانی که یک دباغی چرم در نزدیکی کشتارگاه ساخته شد. پیش از این، اطلاعات بسیار کمی در مورد فرآیند دباغی پوست شترمرغ وجود داشت. به احتمال زیاد، پوست شترمرغ از کشتارگاه به دباغخانههای انگلستان ارسال و سپس به خانههای مد فروخته میشد. به نظر میرسد که گروهی از کارآفرینان آفریقای جنوبی در اوایل دهه ۱۹۶۰ در جستجوی راههایی برای دباغی پوست شترمرغ بودند. گرهارد اولیویه گفت: «من هر کاری میکنم تا ببینم از پوست شترمرغ استفاده میشود.» او به همراه هانس لو، یورگنز شومان و یوهان ویلکن، دباغ، برای اولین بار به خارج از کشور سفر کرد تا افرادی را پیدا کند که بتوانند چرم شترمرغ را دباغی کنند. آرنولد و دایان دِ جاگر، بنیانگذاران یک دباغی در لندن، پیشنهاد آموزش یک دباغ را برای کلاین کارو دادند و در سال ۱۹۷۰، اولین دباغخانه پوست شترمرغ در آنجا افتتاح شد.
کارتل
چرم شترمرغ فوراً در سراسر اروپا و ایالات متحده در صنعت مد محبوب شد، جایی که برای چکمههای کابویی استفاده میشد. نکته قابل توجه این است که در دهه 1980، تقاضا در ایالات متحده بسیار بالا بود. در این دوره، آپارتاید و سایر آشفتگیهای سیاسی باعث شد برخی کشورها، از جمله ایالات متحده، به شکل تحریمهای تجاری به آفریقای جنوبی فشار بیاورند . برادران جان جی. ماهلر و ویلفرد ماهلر از دالاس، تگزاس، تأمینکنندگان چرم شترمرغ، سالها تنها واردکنندگان پوست شترمرغ بودند.
درست مانند KKLK تک کاناله که انحصار واقعی صادرات پوست شترمرغ را داشت، ماهلرها نه تنها میتوانستند قیمتها را کنترل کنند، بلکه میتوانستند بر اینکه چه کسی در ایالات متحده پوست دریافت میکند و چه تعداد مجاز است، نیز کنترل داشته باشند. کنترل ماهلرها آنقدر مطلق بود که اگر برخی از چکمهسازان پوست او را به سایر چکمهسازان میفروختند، توسط جان توبیخ میشدند.این ترتیب با کارتل الماس DeBeers مقایسه شده است.
در سال ۱۹۹۳، آپارتاید در آفریقای جنوبی پایان یافت. این امر، همراه با خشکسالیهای متعدد در کلاین کارو که صنعت شترمرغ را فلج کرد، دولت آفریقای جنوبی را مجبور کرد تا اجازه صادرات شترمرغ را صادر کند. این مسئله به کشورهای همسایه و ایالات متحده اجازه داد تا شترمرغ وارد کرده و پرورش آن را آغاز کنند. این امر به طور مؤثر به انحصار قوی آفریقای جنوبی و KKLK پایان داد. همچنین به انحصار ماهلرها در ایالات متحده پایان داد.
تأمینکنندگان بیشتری در ایالات متحده شروع به فعالیت کردند و با محدودیتهای تجاری کمتر، آنها توانستند چرم شترمرغ را با قیمتهای پایینتری عرضه کنند. چندین مزرعه و دباغی شترمرغ در ایالات متحده وجود دارد، اما با ۱۵۰ سال سابقه، گروه کلاین کارو هنوز رهبر صنعت و آفریقای جنوبی مرکز تولید چرم شترمرغ محسوب میشود.
چرم
مانند سایر پوستهای عجیب و غریب، پوست شترمرغ در مقایسه با پوست گاو و اسب، پوستی با مساحت کوچک است و از آنجا که از گردن نازکتر میشوند، بر اساس فولیکولهای هر منطقه رتبهبندی میشود. در نتیجه، به روشی خاصتر فرآوری میشود تا بیشترین مساحت ممکن برای پردازش و عملیات حفظ شود و بیش از 30 مرحله مرتبط با این موضوع را طی میکند. در هر واحد، با پوست بز و گوسفند قابل مقایسه است و طیف تجهیزات مورد استفاده تقریباً یکسان است. به همین دلیل، واحدهای کوچکتر، دستههای کوچکتر، زمان و مهارتهای دباغی طولانیتر، هزینه را افزایش میدهند و آن را به یک محصول لوکس تبدیل میکنند.
اندازهگیریهای شیمیایی باید دقیق باشند تا از اشتباهات و ضایعات جلوگیری شود و پوستی زیبا و تمامشده تولید شود. پوستها برچسبگذاری میشوند، تولید زمان میبرد و استانداردهای کیفیت بالا هستند. آهک پس از روزها پردازش اضافه، حذف و دوباره انجام میشود و چیدن تخصصی از گره خوردن پوستها با یکدیگر جلوگیری میکند. رنگدانهها از پوست سفید میشوند، دباغی و دباغی بیشتر با جلوگیری از کپک در طول مسیر انجام میشود. یک پوست خوب پرداختشده لزوماً رنگها و رنگهای با کیفیت بالا را مطابق با استانداردهای صنعت و بازار دریافت میکند.
اندازه
سایز متوسط پوست شترمرغ آماده که میتواند با موفقیت در اکثر کاربردها مورد استفاده قرار گیرد، حدود 16 فوت مربع (1.5 متر مربع ) است . ابعاد و ضخامت پوست و همچنین رشد فولیکول تحت تأثیر بلوغ و رشد پرندگان در زمان کشتار بستگی دارد. این بسته به روشهای تولید متفاوت است.
درجهبندی و کیفیتسنجی چرم شترمرغ
چرم شترمرغ – مانند چرم کروکودیل – بر اساس سانتیمتر درجهبندی میشود، چرا که این محصول به صورت قطعات کوچک به فروش میرسد. این سیستم درجهبندی دو کاربرد اساسی دارد:
- محاسبه دستمزد تولیدکنندگان
- تعیین قیمت نهایی محصول
معیارهای اصلی درجهبندی:
- وجود جای زخمها و لکهها
- کیفیت فولیکولها (فولیکولهای ضعیف امتیاز منفی دارند)
- اندازه پوست (پوستهای بسیار کوچک امتیاز کمتری دریافت میکنند)
چالشهای موجود در ارزیابی:
- تعریف دقیقی برای اندازه و الگوی فولیکول قابل قبول وجود ندارد
- ارزیابی کیفیت اغلب سلیقهای و وابسته به نظر دباغ یا خریدار است
انواع نقصهای رایج در چرم شترمرغ:
- سوراخها و خراشها
- دلمههای شل
- زخمهای التیام یافته
- آسیبهای باکتریایی
منبع معتبر: انجمن جهانی شترمرغ (World Ostrich Association) سند جامعی شامل تعاریف دقیق نقصها برای هر درجه کیفیت منتشر کرده است
موارد استفاده
کیف کلی از چرم شترمرغ از برند هرمس
به طور سنتی، مد، تقاضا برای چرم شترمرغ را افزایش داده است. خانههای مد سالهاست که با موفقیت از چرم شترمرغ در کیفهای دستی استفاده میکنند. اکثر برندهای طراح حداقل یک کیف دستی ساخته شده با چرم شترمرغ دارند. کفش یکی دیگر از راههایی است که طراحان این ماده را به نمایش میگذارند. تاکنون پرکاربردترین کاربرد، چکمههای چرم شترمرغ است. تقریباً هر چکمهسازی از شترمرغ استفاده میکند و تقاضا برای چکمههای شترمرغ بیشتر از هر محصول چرم شترمرغ دیگری است. کمربندها یکی دیگر از لوازم جانبی اصلی هستند که از چرم شترمرغ استفاده میکنند. اکثر چکمههای شترمرغ با کمربند شترمرغ ست میشوند. کاربردهای دیگری نیز برای چرم شترمرغ وجود دارد، به ویژه کفش، کیف پول و ژاکت. کیفهای دستی و ژاکتها به دلیل مقدار زیاد چرم استفاده شده، بالاترین قیمت را دارند.
کیفهای دستی طراحان از چرم شترمرغ محبوب هستند، زیرا بسیاری از طراحان لوکس مانند پرادا ، هرمس ، اسمیتسون ، بوتگا ونتا و گوچی همچنان با محصولات خود از پوستهای عجیب و غریب، به ایجاد جلوههای مد ادامه میدهند. لویی ویتون نیز استفاده از پوست شترمرغ را، به ویژه در بخشی از مجموعههای مد خود، رواج داده است. در سال ۲۰۰۶، کیف دستی کلاسیک لویی ویتون کیپال ۵۰ که با پوست شترمرغ سفارش داده شده بود، ۱۰,۸۰۰ دلار قیمت داشت. اگرچه چنین اقلامی گران هستند، اما مردم به دلیل زیبایی و متفاوت بودن، آنها را جستجو میکنند. تشخیص کیف دستی شترمرغ بسیار آسان است .
مناطق جغرافیایی مختلف تقاضای متفاوتی برای چرم شترمرغ دارند. به عنوان مثال، ژاپن بازار بسیار قوی برای کیفهای دستی زنانه دارد، در حالی که جنوب ایالات متحده مصرفکنندگان زیادی برای چکمههای شترمرغ دارد.
برنامههای توسعهیافته
چرم شترمرغ همچنین در فرهنگهای خیابانی و اسکیتسواری نامی برای خود دست و پا کرده است ، زیرا در چندین کفش اسکیت به کار رفته است؛ که مهمترین آنها کفش نایک دانک لو پرو اسبی «شترمرغ» است.
گذشته از طراحان مد، صنعت خودرو نیز از مصرفکنندگان عمده چرم شترمرغ است. صندلیهای خودرو، داشبورد، صندلیهای موتورسیکلت و پنلهای درب، همگی میتوانند با چرم شترمرغ پوشانده یا تزیین شوند. اکثر فروشگاههای لوازم یدکی خودرو و موتورسیکلت میتوانند با استفاده از چرم شترمرغ به عنوان قطعات داخلی صندلی، صندلیها را تغییر دهند. بسیاری از تولیدکنندگان خودروهای لوکس، صندلیهای چرم شترمرغ را از کارخانه ارائه میدهند. این روش به ویژه در کشورهای اروپایی رایج است.
در طول سالهای 2008 تا 2010، استفاده از چرم شترمرغ برای کفشهای ورزشی آغاز شد . برندهای مشهور فوتبال مکزیکی مانند پیرما ، طیف جدیدی از کفش های فوتبال چرم شترمرغ را که در طول جام جهانی فیفا 2010 در آفریقای جنوبی عرضه شدند، به کار گرفتهاند.
چرم ساق پای شترمرغ: گوهر نایاب صنعت چرمسازی
چرم ساق پای شترمرغ یکی از خاصترین و نادرترین انواع چرمهای طبیعی است که به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد خود در صنایع لوکس مد و طراحی جایگاه ویژهای دارد. این چرم با الگوی خاص و زیبای خود، توانسته است توجه طراحان و علاقهمندان به محصولات چرمی اصیل را به خود جلب کند. برخلاف چرم بدن شترمرغ که دارای فولیکولهای پر است، چرم ساق پای این پرنده ظاهری کاملاً متمایز و بافتی خاص دارد که آن را به گزینهای ایدهآل برای تولید محصولات منحصر به فرد تبدیل کرده است.
مقایسهای چرم شترمرغ با چرم گاوی:
ویژگی | چرم شترمرغ | چرم گاوی |
---|---|---|
دوام | بسیار بادوام، مقاوم در برابر کشش | محکم و بادوام، ولی سنگینتر |
انعطافپذیری | نرم و انعطافپذیر، مناسب برای کیف و کفش | سفتتر، نیاز به زمان برای نرم شدن |
طرح و ظاهر | طرحهای منحصربهفرد (فولیکولهای پر) | صاف یا دانهدار، ظاهر کلاسیک |
قیمت | گرانتر به دلیل کمیابی و خاص بودن | مقرونبهصرفه و در دسترستر |
نتیجهگیری:
- چرم شترمرغ برای محصولات لوکس و خاص مناسب است.
- چرم گاوی برای مصارف عمومی و صنعتی کاربرد بیشتری دارد.
فرآیند تولید چرم شترمرغ
پرورش شترمرغ
شرایط پرورش شترمرغهای مولد چرم با کیفیت نیازمند:
- محیط طبیعی وسیع
- تغذیه کنترل شده
- شرایط آب و هوایی مناسب
مراحل پوستگیری
پوستگیری از شترمرغ فرآیندی تخصصی است که شامل:
- ذبح بهداشتی
- جداسازی پوست با دقت بالا
- نمکسود کردن اولیه
فرآیند دباغی
دباغی چرم شترمرغ شامل سه روش اصلی است:
- دباغی گیاهی: استفاده از مواد طبیعی مانند پوست درخت
- دباغی معدنی: استفاده از نمکهای کروم
- دباغی ترکیبی: تلفیق هر دو روش
پرداخت نهایی
مراحل تکمیلی شامل:
- رنگآمیزی با رنگهای باکیفیت
- صیقل دادن سطح
- کنترل کیفیت نهایی
ویژگیهای منحصربهفرد
ساختار فیزیکی
- تراکم بالای فیبرهای کلاژن
- وجود فولیکولهای طبیعی
- ضخامت یکنواخت در سرتاسر پوست
کشورهای تولیدکننده
- آفریقای جنوبی
- نامیبیا
- زیمبابوه
- کنیا
عوامل مؤثر بر قیمت
- کیفیت پوست
- روش دباغی
- برند سازنده
- طراحی محصول
نتیجهگیری
چرم شترمرغ به عنوان یکی از باکیفیتترین و لوکسترین انواع چرم طبیعی، جایگاه ویژهای در صنایع مختلف دارد. با توجه به ویژگیهای منحصربهفرد این چرم و فرآیند تولید پیچیده آن، محصولات ساخته شده از چرم شترمرغ در زمره کالاهای لوکس و با ارزش قرار میگیرند. آینده این صنعت با توسعه روشهای پایدارتر دباغی و افزایش تقاضا برای محصولات باکیفیت، بسیار روشن به نظر میرسد.